Na een jaar in Irak kwamen de drie Nederlandse CH-47F Chinooks en een ruim honderdkoppig luchtmacht detachement van het DHC (Defensie Helikopter Commando) in april 2025 weer naar huis. De laatste maand stond voor Task Force Lion in het teken van de zogenoemde redeployment. Wat komt er kijken bij dit ‘inpakken en wegwezen’? Drie collega’s van de redeployment-eenheid geven een kijkje in de keuken.
Het is een snikhete april-dag op Al Asad Airbase. “Het is hier ruim 40 graden”, vertelt sergeant-majoor Marten. Maar zijn vijftienkoppige team van de technische dienst werkt niet minder hard. Met twee ploegen bouwen zij in vier tot vijf dagen een Chinook af zodat deze in een C-17 past. De eerste helikopter is zo in het transportvliegtuig van de Heavy Airlift Wing op 6 april naar Vliegbasis Woensdrecht gevlogen voor groot onderhoud. De andere twee gaan naar Vliegbasis Gilze-Rijen. De technische dienst laat de Chinooks geen moment alleen. Tijdens de vijf uur durende vlucht naar Nederland vliegen altijd teamleden mee.
Hitte en stof
Werken in de woestijn is pittig, maar levert geen problemen op voor Marten. “We demonteren de Chinooks in een grote onderhoudstent. Ja, het is warm en stoffig, maar het werk verloopt volgens planning. Ik smeer me goed in met zonnebrand. En als het te stoffig is, draag ik een mondkapje. Maar het stof is vooral een aanslag op de Chinooks. Tot achter de computerschermen in de cockpit vind je zand. Niet voor niets volgt in Nederland een post desert-inspectie.”
Benzinetanks en rotorbladen
Elke Chinook wordt volgens een vaste procedure uit elkaar gehaald, legt Marten uit. “We verwijderen eerst het Extended Range Fuel System om ruimte te maken in de helikopter. Deze interne brandstoftank heeft een capaciteit van zo’n 3.000 kilo brandstof. Dan halen we de rotorbladen eraf die vervolgens in de Chinook gaan. De forward transmission, de opbouw boven de cockpit, en het achterste deel demonteren we ook. Anders past de kist niet in een C-17. Kleinere onderdelen maken we schoon, pakken we in en op pallets gezet. Als een helikopter is gedemonteerd weten wij, van rotorblad tot het kleinste schroefje, waar elk onderdeel is. Tijdens dit proces werken we samen met de collega’s van het Logistic Support Element (LSE). Zij controleren of de aantallen kloppen in het SAP-systeem en geven het over aan de collega’s van de expeditie. Die controleren vervolgens de spullen en zorgen voor de juiste documentatie. Daarna wordt alles een C-17 ingeschoven en vastgezet.”
Specialistische club
Tijdens een missie met drie Chinooks draait alles om de instandhouding en de gereedstelling van helikopters. “Voor redeployment is andere expertise nodig”, zegt hoofd logistiek kapitein Bas. “Daarom zijn eind maart elf mensen met extra specialiteiten ingevlogen, onder wie zes collega’s van het mission support team op Vliegbasis Eindhoven. Zij maken en beladen de vliegtuigplaten met vracht voor de C-17. Een precies werkje waarbij elke vierkante centimeter aan ruimte benut wordt. Samen met het personeel van het helikopterdetachement vormen we de redeployment-eenheid.”
Half jaar
Task Force Lion was iets over de helft toen kapitein Bas op Gilze-Rijen begon met het plannen van de redeployment. “Het unieke van deze klus is dat alles via de lucht wordt teruggehaald”, vertelt hij. “We hebben minutieus geïnventariseerd hoeveel mensen en materieel vervoerd moeten worden. En vervolgens hebben we hiervoor de benodigde C-17’s ingepland. Want behalve de helikopters brengen wij ook het materiaal terug van de collega’s die ondersteunend zijn aan de vliegoperatie. Waaronder de technische dienst, communicatie- en informatiesystemen, vlieguitrustingtechniek, gronduitrusting en wapens en munitie.”
Douaneformaliteiten
“De uitvoering van de redeployment verloopt voorspoedig”, zegt Bas. “Het personeel kan binnen de gestelde kaders zelfstandig aan de slag. Hierin hoef ik minimaal bij te sturen. Wij hebben invloed op onze eigen werkzaamheden, maar zijn daarbij ook afhankelijk van externe partijen, zoals de Heavy Airlift Wing en onze coalitiepartners. De Noren bijvoorbeeld hadden de C-17 gebruikt voor een inkomende vlucht. De Iraakse douaneformaliteiten duurden daarna langer dan verwacht. Daardoor konden wij het vliegtuig pas later overnemen.”
Spaanse tent
Niet alles gaat weer naar Nederland, maar niets gaat verloren. Op Al Asad Airbase zijn genoeg NAVO-bondgenoten actief om spullen een tweede leven te geven. Zo lieten de Spanjaarden een sun shade-sheltertent voor Task Force Lion achter. Die beschermt personeel en materieel tegen alle mogelijke (weers)omstandigheden. Kapitein Bas: “Wij hebben een yard sale georganiseerd voor ons niet-missiespecifieke materieel. Amerikaanse collega’s waren onder andere blij met onze bureaustoelen. Zij werken negen maanden op plastic klapstoelen.”
Volgens het hoofd logistiek heerst er een bijzondere vibe op de basis. “Als je de redeployment-eenheid optelt bij degenen die hier al zaten, kom je op 66 mensen. Samen werken we nu aan een missie, binnen de missie. Namelijk, de redeployment. Het is gaaf om te merken dat iedereen zich hiervoor honderd procent inzet. Zo maken we Task Force Lion vanaf begin tot eind een succes.”
Colofon
Dit artikel verscheen eerst in de 05/2025 editie van het Defensiemagazine "Vliegende Hollander" (klik hier voor het ganse magazine)
Bronvermelding: Vliegende Hollander - editie 05/2025 (reproductie met toestemming)
Tekst: Stijn Jaspers
Foto's: adjudant Jacob Kuipers en kapitein Jeroen Verburg
Copyrights: Ministerie van Defensie (NL) - met onze dank voor de medewerking.